Z180 - Kompas w metalowej obudowie

Zestaw zawiera kompas (dokładniej: busolę) mogący służyć zarówno do doświadczeń z magnetyzmem na lekcji fizyki jak i podczas nauki orientacji na mapie i w terenie na lekcji geografii. Trwała metalowa obudowa zapewnia bezpieczne użytkowanie bez obawy o przypadkowe uszkodzenie urządzenia podczas wyprawy w teren.

Budowa/Opis techniczny:
Kompas o wymiarach ok. 8 cm x 6 cm x 3 cm (w stanie złożonym, rozłożony 16,5 cm x 6 cm x 6 cm) posiada ruchomą tarczę z igłą magnetyczną (średnica 4 cm), obrotową nakładkę nad tarczą z lupą i dwoma naniesionymi liniami, muszkę i szczerbinkę wraz z soczewką dla łatwego ustalania kierunku w przestrzeni. Ponadto na jednym z boków kompasu naniesiona jest podziałka w metrach odpowiadająca mapie w skali 1:50 000.

Działanie:
Należy zawsze pamiętać, że przedmioty ferromagnetyczne w pobliżu kompasu mogą wpłynąć na jego działanie.
Przy pomocy kompasu można na przykład:

• zorientować mapę: rozłożoną na płaskim podłożu mapę obracamy tak, aby strzałka północy na mapie wskazywała ten sam kierunek co kompas;
• wyznaczyć kierunek marszu: na zorientowanej mapie kompas kładziemy tak, aby linia muszka-szczerbinka wyznaczała kierunek od naszej pozycji do wyznaczonego na mapie celu; odczytujemy ze skali azymut (kąt zawarty między północą a wyznaczanym kierunkiem, wykorzystujemy żółtą kreskę z lupą na obrotowej tarczy ustawioną na linii wyznaczanego kierunku); trzymając kompas przed sobą i korzystając z soczewki na szczerbince ustawiamy kompas tak, aby w lupie widzieć ustalony azymut a muszka wskaże nam najbliższy obiekt, w jakiego kierunku należy podążać (drzewo, skała czy inny dobrze widoczny obiekt na linii drucika w muszce); po dotarciu do niego znów ustalamy położenie nowego takiego obiektu i tak posuwamy się aż do celu;
• wyznaczyć swoje położenie na mapie: korzystając z kompasu odczytujemy azymuty dwóch dowolnych obiektów widocznych w terenie, które są również zaznaczone na mapie; na zorientowanej mapie zaznaczamy wyznaczone kąty jako linie wychodzące z tych obiektów; miejsce przecięcia tych linii na mapie to nasze położenie.

Można oczywiście wprowadzić również poprawki na deklinację magnetyczną, czyli kąt poziomy w danym miejscu na powierzchni Ziemi pomiędzy południkiem magnetycznym i geograficznym, o ile zajdzie taka potrzeba.
Przykładowe wykorzystanie pomocne w realizacji podstawy programowej z geografii:
III etap edukacyjny, punkt 1. podpunkt 3): „Uczeń posługuje się w terenie planem, mapą topograficzną , turystyczną, samochodową (m.in. orientuje mapę oraz identyfikuje obiekty geograficzne na mapie i w terenie)".
Przykładowe wykorzystanie pomocne w realizacji podstawy programowej z fizyki
III etap edukacyjny, punkt 5. podpunkt 2): „Uczeń opisuje zachowanie igły magnetycznej w obecności magnesu oraz zasadę działania kompasu".