kod produktu: Z053
kod produktu: Z053
kod produktu: Z002
Wykonany ze stali nierdzewnej trójnóg metalowy o wysokości 18 cm może być niezbędnym uzupełnieniem palnika, przede wszystkim gazowego o wysokości nieprzekraczającej 15,5 cm, (w mniejszym stopniu, ze względu na wysokość, palnika spirytusowego, który
Wykonany ze stali nierdzewnej trójnóg metalowy o wysokości 18 cm może być niezbędnym uzupełnieniem palnika, przede wszystkim gazowego o wysokości nieprzekraczającej 15,5 cm, (w mniejszym stopniu, ze względu na wysokość, palnika spirytusowego, który musiałaby być postawiony na podkładce). Na nóżki są nałożone gumowe nakładki, zapobiegające ślizganiu się statywu po powierzchni blatu. Naczynie z ogrzewaną zawartością może być stawiane zarówno bezpośrednio na trójnogu lub na płytce ceramicznej umieszczonej na nim. Trójnóg metalowy jest podstawowym elementem wyposażenia każdej pracowni chemicznej.
Potrzebne materiały i przyrządy:
Potrzebne odczynniki:
Opisy doświadczeń:
Doświadczenie 1. Sporządzanie i rozdzielanie roztworu soli (na przykładzie siarczanu(VI) miedzi(II))
Do zlewki o poj. 100 ml wlać ok. 15 ml wody (o temp. pokojowej) i dodać ok. 3 g siarczanu(VI) miedzi(II) (można też użyć soli kuchennej), po czym mieszać szklaną bagietką aż do rozpuszczenia. Otrzymana mieszanina jest jednorodna – gołym okiem nie można rozróżnić jej składników. W celu rozdzielenia należy przygotować zestaw do odparowywania, składający się z parownicy, trójnogu i palnika spirytusowego (rys.1). Zamiast trójnogu, do podtrzymania parownicy można użyć kółka metalowego umieszczonego w statywie. Sporządzony roztwór należy wlać do parownicy i rozpocząć ogrzewanie. W razie potrzeby należy dostosować wysokość palnika używając podkładki odpowiedniej wysokości lub regulować wysokość zawieszenia parownicy w statywie, aby większa część płomienia obejmowała dno parownicy, ale knot palnika go nie dotykał. Po kilku minutach rozpocznie się wrzenie roztworu, a w miarę ubywania roztworu na ściankach parownicy zaczną pojawiać się kryształki soli. Jeśli wrzenie byłoby zbyt gwałtowne, należy obniżyć nieco palnik lub podnieść parownicę. W celu ilościowego rozdzielenia należałoby zastosować zestaw do destylacji, jednak przez umieszczenie nad parownicą pustej zlewki można zaobserwować parę wodną skraplającą się na jej zewnętrznych ściankach (rys. 2). Brak zabarwienia skraplanej wody kontrastuje z niebieskim kolorem roztworu, co pozwala na lepsze zaobserwowanie rozdzielenia.
Roztworu nie należy odparowywać zupełnie do sucha, ale przerwać ogrzewanie, gdy pozostałość będzie półpłynna lub zacznie pryskać. Po ostudzeniu w parownicy można dostrzec drobne kryształy soli.
Doświadczenie 2. Sporządzenie i rozdzielenie mieszaniny wody i oleju
Do zlewki poj. 250 ml wlać 50 ml wody i 50 ml oleju spożywczego, po czym zamieszać bagietką. Tworzy się mieszanina niejednorodna – widoczne są drobne krople oleju rozproszone w wodzie, które po ustaniu mieszania łączą się tworząc osobną, górną warstwę cieczy (przy tej okazji można wspomnieć o różnicy gęstości – ciecz lżejsza tworzy górną warstwę, a także wprowadzić pojęcia hydrofobowości i hydrofilowości). Aby łatwo rozdzielić mieszaninę, należy przelać ją do rozdzielacza (dla wygody umieszczonego w uchwycie na statywie) i odczekać aż nastąpi pełne rozdzielenie warstw. Następnie odkręcić kranik i powoli zlać dolną warstwę (wodę) do zlewki podstawionej pod rozdzielacz. Nóżka rozdzielacza powinna dotykać wewnętrznej ścianki zlewki, aby ciecz spływała łagodnie i bez chlapania.
Doświadczenie 3. Sporządzanie i rozdzielanie mieszaniny węglanu wapnia i chlorku sodu
Do zlewki o poj. 100 ml należy wsypać ok. 5 g węglanu wapnia (ewentualnie sproszkowanej kredy; w razie jej braku można użyć piasku) i 5 g chlorku sodu (soli kuchennej; można też użyć dowolnej innej soli rozpuszczalnej w wodzie, np. siarczanu(VI) miedzi(II)). Aby rozdzielić tą mieszaninę wykorzystujemy różnice we właściwościach składników – w tym przypadku różnice w rozpuszczalności w wodzie. Sól kuchenna dobrze rozpuszcza się w wodzie, a węglan wapnia jest trudno rozpuszczalny (przy okazji tego doświadczenia można zaznajomić uczniów z tablicą rozpuszczalności). Do zlewki należy wlać ok. 25-30 ml wody i mieszać całość szklaną bagietką przez ok. minutę. Następnie należy przygotować zestaw do sączenia: do statywu zamocować kółko, w którym umieścić lejek z założonym sączkiem (po umieszczeniu sączka w lejku warto zwilżyć go lekko wodą, dzięki czemu nie będzie on „wyskakiwał" z lejka). Pod lejkiem należy umieścić kolbę stożkową w taki sposób, aby nóżka lejka dotykała wewnętrznej strony szyjki kolby.
Na sączek należy wlać mieszaninę ze zlewki, uważając, aby poziom cieczy w lejku nie przekroczył poziomu sączka (w razie potrzeby wlewać zawiesinę porcjami, w miarę ubywania cieczy z lejka). Resztki osadu ze zlewki można przenieść na sączek posługując się tryskawką z wodą (nie należy jednak używać zbyt dużej ilości wody, jeśli planuje się późniejsze odparowywanie). Po przesączeniu całej mieszaniny należy przemyć osad na sączku dwiema porcjami wody po 5 ml. Sączek z osadem należy rozłożyć na szkiełku zegarkowym do wysuszenia, a roztwór z lejka należy przenieść do parownicy i odparować wodę w sposób podany w doświadczeniu nr 1.
Wykorzystanie zgodnie z podstawą programową:
III etap edukacyjny, punkt 1., podpunkty 7), 8)
IV etap edukacyjny, zakres rozszerzony, punkt 5., podpunkty 4), 5)
Wygląd produktu na zdjęciu może odbiegać od wyglądu produktu w rzeczywistości.
kod produktu: C036
kod produktu: C008
kod produktu: C011
kod produktu: C021
kod produktu: C016
kod produktu: C009
kod produktu: C010
kod produktu: C011
kod produktu: C019
kod produktu: C020
kod produktu: C025
check_circle
check_circle